Τμήμα Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής

Ο κλάδος της Φιλοσοφίας εκπροσωπείται την περίοδο αυτή αρχικά από τον καθηγητή Χαράλαμπο Θεοδωρίδη, ο οποίος ανήκει στην ομάδα των πρώτων καθηγητών που διορίζονται στη Σχολή και είναι οπαδός του Εκπαιδευτικού Δημοτικισμού, ενώ το 1930 εκλέγεται, αρχικά, υφηγητής και το 1933 τακτικός καθηγητής ο Ιωάννης Θεοδωρακόπουλος, ο οποίος αναλαμβάνει την έδρα της Συστηματικής Φιλοσοφίας. Στην έδρα της Παιδαγωγικής πρώτος καθηγητής εκλέγεται το 1928 ένας από τους πρωτεργάτες του Εκπαιδευτικού Δημοτικισμού, ο Αλέξανδρος Δελμούζος, ο οποίος διδάσκει, ωστόσο, για λιγότερο από μία δεκαετία, εν μέσω διώξεων και περιπετειών. Σε πρωτοβουλίες και εντατικές προσπάθειες του Αλ. Δελμούζου οφείλεται η ίδρυση, το 1934, του Πειραματικού Σχολείου του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, του οποίου υπήρξε πρώτος επόπτης.

Με Διάταγμα του 1937, το πρόγραμμα σπουδών των δύο Φιλοσοφικών Σχολών, Αθηνών και Θεσσαλονίκης, γίνεται «ομοιόμορφο» και η Σχολή χωρίζεται σε δύο Τμήματα: Φιλολογικό και Ιστορικό-Αρχαιολογικό. Στο πλαίσιο αυτό, η Φιλοσοφία, από τη μεταπολεμική περίοδο και έως τα τέλη της δεκαετίας του 1960, διδάσκεται από τους Κωνσταντίνο Σπετσιέρη, Χαράλαμπο Γερό και Βασίλειο Τατάκη. Ο τελευταίος, μάλιστα, οργανώνει το Σπουδαστήριο Φιλοσοφίας. Την ίδια περίοδο η έδρα της Παιδαγωγικής μένει κενή, παρά τις επανειλημμένες προκηρύξεις για την πλήρωσή της, ενώ μαθήματα Παιδαγωγικής διδάσκουν περιοδικά οι καθηγητές της Φιλοσοφίας.

Κατά τη δεκαετία του 1960 τίθενται οι βάσεις για συστηματική ανάπτυξη των φιλοσοφικών σπουδών. Αυξάνονται οι έδρες Φιλοσοφίας, οι οποίες πλαισιώνονται από νέους επιστήμονες (Ευάγγελος Μουτσόπουλος, Γεώργιος Μουρέλος και Νικόλαος Μπούσουλας) και οι φοιτητές αποκτούν τη δυνατότητα να ειδικεύονται, κατά τα δύο τελευταία έτη σπουδών, στη Φιλοσοφία, γεγονός που τους παρέχει ουσιαστικότερη φιλοσοφική μόρφωση. Παράλληλα, η κενή έδρα Παιδαγωγικής πληρώνεται με την εκλογή και τον διορισμό, ως έκτακτου το 1966 και ως τακτικού καθηγητή το 1969, του Ανδρέα Μιχαηλίδη-Νουάρου, ο οποίος δραστηριοποιείται στην κατεύθυνση της Διδακτικής Μεθοδολογίας στο Πειραματικό Σχολείο του Πανεπιστημίου.

Κατά τη δεκαετία του 1970 συνεχίζεται η διαδικασία διάρθρωσης ενός ολοκληρωμένου και πολύπλευρου προγράμματος σπουδών, καλλιεργούνται και αναπτύσσονται νέοι κλάδοι και μελετώνται σε βάθος φιλοσοφικά ρεύματα. Η συμβολή του έκτακτου καθηγητή της Ιστορίας της Φιλοσοφίας Αύγουστου Μπαγιόνα είναι ιδιαίτερα σημαντική. Η δημιουργία του Προγράμματος Σπουδών Ψυχολογίας και Παιδαγωγικής, από την άλλη, το ακαδημαϊκό έτος 1971-72, καθιστά αναγκαία την αύξηση του διδακτικού προσωπικού στην ειδικότητα της Παιδαγωγικής. Έτσι, το 1979 ιδρύεται και δεύτερη έδρα Παιδαγωγικής, στην οποία διορίζεται ο Παναγιώτης Ξωχέλλης, επικουρικός καθηγητής της πρώτης τακτικής έδρας από το 1975, ο οποίος καταβάλλει προσπάθειες για την οργάνωση του πρώτου στην Ελλάδα Μεταπτυχιακού Κύκλου Παιδαγωγικών Σπουδών (επίσημη έναρξη λειτουργίας το 1977).

Η κατάργηση (με τον Νόμο 1268/1982) του θεσμού της έδρας και οι αλλαγές στη διάρθρωση της Φιλοσοφικής Σχολής (ίδρυση αρχικά Φιλοσοφικού Τμήματος, το οποίο κατατμήθηκε το ακαδημαϊκό έτος 1984-85 με το Π.Δ. 445/1984), διαμορφώνουν ένα νέο κλίμα. Το νέο Τμήμα Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας λειτουργεί έως το 1993, οπότε και ο Τομέας Ψυχολογίας αυτονομείται (Π.Δ. 152/1993) και δημιουργείται το Τμήμα Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής, με παραγωγικά, εν τέλει, αποτελέσματα ως προς τη διεύρυνση και εμβάθυνση της κάθε επιστήμης χωριστά.